نگاهی به دعای افتتاح / از افضل اعمال ماه مبارک رمضان دعا خواندن است به خصوص دعاهایی که از معصومین نقل شده است. در بین دعاها به ویژه دعای افتتاح، دعای استثنایی است که مرحوم شیخ طوسی در کتاب مصباح المتهجد و تهذیب این را نقل کردند. مرحوم سید در اقبال نقل کردند با سند معتبری که از محمد بن عثمان نقل می‌کنند که نایب خاص دوم حضرت است. مرحوم علامه مجلسی هم در بحار منتهی به امام زمان (علیه السلام) کردند. ایشان اهل فن هستند و در زاد المعاد هم تعبیرشان این است که حضرت این را برای شیعه نوشتند، حضرت برای شیعیانشان نوشتند که در هر شب ماه رمضان این دعا را بخوانند.

امتیاز این دعا، دعای برای امام زمان (علیه السلام) است و ما را به یک خواسته‌های بزرگ و درک عظیمی از ظهور می‌رساند، باید خواند و دید تصویری که از عصر ظهور حضرت می‌دهد و خواسته‌هایی که برای آن دوران داریم چه چیزهایی است. یک انس خاص بین ما و حضرت ایجاد می‌کند و خواسته‌ها هم بسیار خواسته‌های بزرگی است و لذا گمان می شود بهترین دعای این ماه هست و اینکه روح ماه رمضان ارتباط با امام است.اگر کسی می‌خواهد ببیند در رمضان به بهره خوبی رسیده باید ببیند خروجی ماه رمضان چیست. اگر توانسته به امام زمان نزدیک‌تر شود یعنی به شب قدر که قلب ماه رمضان است، اگر توانست به حضرت نزدیک شود و تقدیر خدا را به دست حضرت در عالم ببیند و راضی به آن تقدیر شود و انس با تقدیر حضرت پیدا کند به ماه رمضان رسیده است.

 لذا اصل ماه رمضان این است که انسان وقتی شب قدر می‌شود به امام برسد و آن طرحی که امام برای امسال دارند و به امضای حضرت می‌رسد به آن طرح راضی باشد. در آن طرح حرکت کند. این دعا این خاصیت را دارد. خاصیت دعای افتتاح این است که ما را به امام زمان نزدیک می‌کند و ما را در برنامه حضرت می‌برد.

دعای برای حضرت به طور کلی خواصی دارد. به خصوص این دعاهایی که از معصومین نقل شده مثل دعاهای عصر غیبت که از امام زمان نقل شده است. دعای یونس بن عبدالرحمن از امام رضا نقل شده است. دعای افتتاح، اینکه در ما انتظار ایجاد می‌کند و انتظار فرج بزرگترین گشایش برای یک انسان است که ممکن است برای انسان بشود. در روایات دارد که أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ‏ الْفَرَجِ (بحارالانوار/ج۵۲/ص۹۲) برای سرعت و تعجیل فرج حضرت دعا کنید. دو احتمال در این عبارت هست یکی اینکه فرج شما در ظهور هست است. یکی اینکه فرج شما در همین دعاست. شما اگر اهل این دعا شدید، دعای شما واقعاً دعای برای فرج شد، به گشایش و وسعت رسیده‌اید. چون در شما انتظار ایجاد می‌کند، انتظار فرج انسان است!

دعا برای حضرت مثل دعای افتتاح خاصیتش این است که ما را به انتظار می‌رساند. ما را به امیدواری و یقین می‌رساند. لذا جزء دعاهای بسیار فوق العاده است. از خود حضرت نقل شده و خود حضرت ضامن دعاگویان هست و همراه با این دعا سیر می‌دهند یعنی طریق توسل ما به حضرت است و ارتباط ما با حضرت در شب ماه رمضان با این است. در شب‌های ماه رمضان محدث قمی هم نقل کردند.

 دعای افتتاح با حمد خدا شروع می‌شود و حمدهای فوق العاده‌ای دارد. حمد و ثناء است و استغفارهایی هم دارد. بعد وارد صلوات می‌شود، صلوات ویژه‌ای در آن نسبت به نبی اکرم و اهل‌بیت، به خصوص آنکه سید در اقبال نقل کرده که یک به یک نام برده می‌شود و صلوات فرستاده می‌شود. در پایان هم دعا دارد. حمد و ثناء و استغفار، صلوات و دعا دارد و دعا برای حضرت است. در پایان هم شکواییه با خدای متعال است که دیگر فرودگاه دعا هست.

دعای زیبای ظهور در ماه مهمانی خدا
از ویژگی‌های دعای افتتاح آن است که دعاکننده را هر شب، متوجّه حضرت ولی عصر (علیه السلام) و "دولت کریمه" ایشان می‌کند و شوق لقای آن دولت را در دل او زنده می‌دارد. بخش پایانی این دعا، به شکل نسبتاً گسترده ای، هم خصال آن حضرت را بازگو می کند: "العدل المنتظر" و هم خصال دولت آن حضرت را بر می‌شمارد: "تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ"، و بالاخره شیعه‌ای که حِرمان دوره‌ی غیبت را تحمّل می‌کند، در پایان دعای خود، رنجهای این دوره را با زبان شِکوه با خداوند نجوی می‌کند: "اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْکُو إِلَیْکَ..."
و از حضرت حق می‌خواهد که با ظهور حضرت، این دوره‌ها پایان پذیرد: "اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنَا وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا وَ کَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا وَ..."
منتظر واقعی باید به دو نکته توجه داشته باشد: یکی آن که در دل باید به یاد حضرت بوده و آرزوی درک دولت او را داشته باشد، و دیگر آن که در عمل باید به وظایف و تکالیف خود عمل نموده و ذره‌ای از احکام شرعی تخلّف نکند
دعای افتتاح، هر شب دعاکننده را در مرز "غیبت" و "حضور" قرار داده، در حالی که او را از تاریکی‌های عصر غیبت "بیم" می‌دهد تا مبادا به ظلمت "خو" بگیرد، از "یأس" بازداشته، سپیده را به او نشان می‌دهد:"اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ " بارالها! واقعیت آن است که ما مشتاق دولت کریمه آن حضرت هستیم که اسلام و اسلامیان را عزت مند گردانی.

 چشم به راه دولت کریمه

دعای افتتاح، فضای ذهنی و روحی شخص را از گرفتاری‌ها و نیازهای شخصی اش، فراتر قرار داده و دل او را متوجه "دولت امام" قرار می‌دهد، در این حال، ممکن است شخص، "شوق دیدار" حضرت را هم داشته باشد و آرزوی ملاقات با حضرت را در سر بپروراند، ولی این دیدار، دیدار با شخصیتی است که در "رأس دولت" قرار گرفته و در زمانی است که پرچم فتح را به اهتزار در آورده است و لذا از این سو هم "دیدن من" مطرح نیست، بلکه  منظور دیدار عموم ملّت با امام است: "دیدن ما": "متی ترانا و نراک و قد نشرت لواء النصر تری".
دعای افتتاح، به ما می‌آموزد که امام را از سطح خواسته‌های شخصی خود، بالا‌تر ببینید، و به امام صرفاً به عنوان شخصیتی که در کوچه پس کوچه‌های درد و رنج، باید سراغ امداد غیبی‌اش را گرفت، نگاه نکنید، بلکه امام، آن شخصیتی است که با دولت کریمه اش، به اسلام در جهان عزّت می‌بخشد: اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ.

 آرزوی منتظران
منتظران حضرت ولی عصر علیه السلام، چشم به راهند تا در عصر ظهور، تحوّلات وسیع و عمیق اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، رخ دهد، به گونه‌ای که نه فقط پایه و اساس ظلم و ستم، ویران گردد، بلکه حتّی موارد نادر و معدود ظلم و تعدّی هم اتّفاق نیفتد، و بالاخره "هیچ اثری" از ظلم دیده نشود!"لا یری اثر من الظلم"
منتظران چشم به راه جامعه ای‌اند که در آن خونریزی وجود ندارد، و امنیت و آسایش چندان فراگیر می‌شود که حتّی مزاحم "خواب" کسی هم نمی‌شوند: "لایوقظ نائماً ولایهریق دماً" (۱) ( اعیان ‌الشیعه، ج۲، ص۸۳.)  مفاسد فرهنگی و اقتصادی از قبیل میگساری، زنا و ربا ریشه کن شده، و مردم با رغبت و از روی اشتیاق به بندگی خدا روی می‌آورند، در آن جامعه راستی و راستگوئی فراگیر می‌شود، نه دروغی دیده می شود و نه دروغی شنیده می‌شود، از این رو، به شکل رسمی یا غیر رسمی، هیچ کس سخن دیگری را "تکذیب" نمی‌کند، تا چه رسد به آنکه دروغ، نردبان رشد و ترقّی باشد:"یمحق ‌الله الکذب" (۲) (الغیبة (للطوسی) , جلد۱ ,صفحه۱۸۵) و پایه و اساس این تحوّلات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی، تحوّلی است که در دولت رخ می‌دهد، از این رو همه چیز با "تأسیس دولت کریمه" آغاز می‌شود.
 دو نکته طلایی
دعای افتتاح دل ها را به سوی دولت کریمه به پرواز در می‌آورد، و آمال و اندیشه‌های ما را به سمت آن هدایت می‌کند، ولی از این که برای آن "دولت"، چه "اقدامی" باید انجام دهیم، سخنی نمی‌گوید، و تکلیفی برایمان بیان نمی‌کند،اما مسلم است که ما باید در مسیر اطاعت ائمه علیهم السلام حرکت کنیم و از نافرمانی نسبت به آن‌ها پرهیز کنیم و هر روز صبح با حضرت پیمان ببندیم که از یاران حضرت بوده و مطیع فرمان او باشیم.
به طور کل منتظر واقعی باید به دو نکته توجه داشته باشد: یکی آن که در دل باید به یاد حضرت بوده و آرزوی درک دولت او را داشته باشد، و دیگر آن که در عمل باید به وظایف و تکالیف خود عمل نموده و ذره‌ای از احکام شرعی تخلّف نکند.